πηγή
Το τελικό κείμενο του κυπριακού μνημονίου είναι γεγονός.
Πρόκειται για 30σελιδο έγγραφο το οποίο οριστικοποιήθηκε τις τελευταίες μέρες και περιλαμβάνει αναλυτικά τη συμφωνία κυβέρνησης τρόικας. Το μνημόνιο περιλαμβάνει τις περικοπές, τις φορολογίες και τις διαρθρωτικές αλλαγές που συμφωνήθηκαν με την τρόικα και διάφορα σημεια διαρθρωτικών αλλαγών.
Aκολουθούν αναλυτικά σημεία του μνημονίου:
1. Ιδιωτικοποιήσεις εάν και εφόσον
Αφαίρεση ονομαστικών αναφορών σε συγκεκριμένους ημικρατικούς οργανισμούς όπως Cyta και Κυπριακές Αερογραμμές και σαφή διατύπωση για ιδιωτικοποίηση οργανισμών σε περίπτωση που τίθεται θέμα βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους της Κύπρου είναι τα καινούργια χαρακτηριστικά του τελικού Μνημονίου.
Συγκεκριμένα, στο τμήμα που η Τρόικα και η Κυπριακή Δημοκρατία – αφού πλέον πρόκειται για συμφωνία μεταξύ των δύο μερών στην οποία έχουν συναινέσει από κοινού – αναφέρονται σε οργανισμούς που ανήκουν στο κράτος και τους ημικρατικούς οργανισμούς υποδεικνύεται όπως διεξαχθεί μελέτη σκοπιμότητας για ένα έκαστο οργανισμό.
Στα πλαίσια της μελέτης θα διερευνηθεί κατά πόσο υπάρχει πεδίο ομαλής ιδιωτικοποίησης των οργανισμών. Ξεκαθαρίζεται δε ότι τα αποτελέσματα της μελέτης θα πρέπει να καταδείξουν αποτελεσματικότερους τρόπους λειτουργίας των οργανισμών οι οποίοι θα πρέπει να μεταφερθούν σε νομοθετικές πράξεις μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2013.
Η περίφημη φράση που αφορά στις ιδιωτικοποιήσεις έχει ως εξής: «Αν κριθεί απαραίτητο για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους, οι κυπριακές Αρχές θα μελετήσουν πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων για κρατικές επιχειρήσεις και ημικρατικούς οργανισμούς».
2.Αγορά ακινήτων
Το μνημόνιο περιλαμβάνει μέτρα για να «καθαρίσει» όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η αγορά ακινήτων, για να γίνεται αποτελεσματική κατάσχεση ακινήτων που είναι υποθηκευμένα και για να γίνει άσκηση για τις τιμές των ακινήτων βασισμένη στην πραγματική εικόνα της αγοράς.
Για να γίνει αυτό, πρέπει μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2013, οι Αρχές να κάνουν υποχρεωτική την εγγραφή κάθε συμβολαίου πώλησης ακίνητης. Πρέπει επίσης, μέχρι το 4ο τρίμηνο του 2014 οι τίτλοι ιδιοκτησίας που εκκρεμούν για πάνω από ένα χρόνο να έχουν μειωθεί σε λιγότερο από 2000.
Ζητά επίσης την έκδοση τριμηνιαίων εκθέσεων για την πρόοδο που σημειώνεται στην έκδοση οικιστικών και πολεοδομικών αδειών, τίτλων ιδιοκτησίας αλλά και για μεταβιβάσεις τίτλων ιδιοκτησίας.
Δημιουργία ηλεκτρονικής πρόσβασης στα αρχεία τίτλων ιδιοκτησίας, υποθηκών, πωλητήριων συμβολαίων από τις αρμόδιες αρχές. Για το συγκεκριμένο, αναφέρεται πως πρέπει να τροποποιηθεί η νομοθεσία περί προσωπικών δεδομένων.
Θα εγκριθεί επίσης νομοθεσία για αναγκαστική πώληση υποθηκευμένης περιουσίας μέσω πλειστηριασμών. Βελτίωση και αλλαγές στον τρόπο εκδίκασης τέτοιων υποθέσεων.
3.Οι ρυθμίσεις του χρηματοπιστωτικού συστήματος
Στο συμφωνηθέν Μνημόνιο μεταξύ Κύπρου και τρόικας γίνεται εκτενής αναφορά σχετικά με τον τραπεζικό κλάδο της χώρας αλλά και τα συνεργατικά ιδρύματα.
Στο υπ’ αριθμόν ένα από τα 19 βασικά σημεία που αφορούν στον χρηματοπιστωτικό κλάδο αναφέρεται ότι θα πρέπει να γίνουν μεγάλες προσπάθειες προκειμένου οι τράπεζες να ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια. Την ίδια ώρα αναφέρεται ότι οι εκποιήσεις ακινήτων θα γίνονται ενάμισι χρόνο μετά που ένα δάνειο θα κριθεί μη εξυπηρετούμενο, ενώ για την πρώτη κατοικία ο χρόνος αυτός εκτείνεται στα δύο χρόνια. Οι ρυθμίσεις θα πρέπει να γίνουν και να εφαρμοστούν έως το τέλος του επόμενου έτους.
Παράλληλα, ο χρόνος των προβληματικών δανείων που θα θεωρούνται μη εξυπηρετούμενα τίθεται στις 90 μέρες και η Κεντρική Τράπεζα θα δημοσιεύει τα σχετικά στοιχεία.
Εξάλλου, η Κεντρική Τράπεζα θα δημιουργήσει ένα αρχείο στο οποίο θα καταχωρηθούν και οι δανειζόμενοι και οι δανειστές, τόσο από τράπεζες όσο και από συνεργατικά προκειμένου να χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να έχουν καλύτερο έλεγχο για το που παραχωρούν τα δάνειά τους. Το νομικό πλαίσιο για τους δανειστές θα πρέπει να ετοιμαστεί έως τον Ιούνιο του 2013 και η λειτουργική δυνατότητα της Κεντρικής ως το τέλος του έτους.
Αυστηρές οδηγίες τίθενται σχετικά με τον δανεισμό των διοικητικών συμβούλων των τραπεζών, αφού θα απαγορεύεται ο δανεισμός των μελών του Δ.Σ. και συνδεδεμένων προσώπων από ένα όριο κι έπειτα. Μάλιστα αναφέρεται ότι η πλειοψηφία των διοικητικών συμβούλων θα πρέπει να είναι ανεξάρτητη.
Σημαντική αλλαγή είναι και ο ρόλος του επόπτη που θα έχει πλέον η Κεντρική Τράπεζα, αφού θα πρέπει να σχεδιάσει έως τον επόμενο Σεπτέμβριο συγκεκριμένος πλάνο δράσης βάσει της κεφαλαιακής βάσης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Ανάλογο εργαλείο θα σχεδιαστεί και για τα συνεργατικά ιδρύματα.
Μέχρι τον Ιούνιο του 2013 η Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να δημιουργήσει ένα αρχείο το οποίο θα περιλαμβάνει και τα συνεργατικά. Το εν λόγω αρχείο θα πρέπει να έχει βασικά οικονομικά στοιχεία, όπως ισολογισμούς, ισολογισμό εσόδων και δείκτες που λειτουργούν προς την κατεύθυνση της πρόληψης δυσμενών καταστάσεων.
Μέχρι τον Ιούνιο του 2013 η εποπτεία των συνεργατικών θα πρέπει να μεταφερθεί από το Υπουργείο Εμπορίου στην Κεντρική Τράπεζα. Η νομοθεσία για την εν λόγω αλλαγή θα πρέπει να περάσει ως τον Μάρτιο του 2013. Το μέγεθος ορισμένων συνεργατικών θα αποφασιστεί από την Κεντρική σε συνεργασία με την τρόικα, ενώ ο έλεγχός τους θα γίνεται ετήσια από εξωτερικό, ανεξάρτητο ελεγκτή. Κανονισμοί μέσω νομοθεσιών για μέλη των Δ.Σ. των συνεργατικών και τα χρέη τους σε αυτά θα ισχύουν όπως και για τις τράπεζες.
4. Ανασύσταση του συνταξιοδοτικού
1. Ελαχιστοποίηση των συνταξιοδοτικών εξόδων
2. Διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του συνταξιοδοτικού συστήματος μέχρι το 2060
3. Περιορισμός των κρατικών χορηγήσεων στις Κοινωνικές Ασφαλίσεις για υφιστάμενους και μελλοντικούς συνταξιούχους.
2. Διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του συνταξιοδοτικού συστήματος μέχρι το 2060
3. Περιορισμός των κρατικών χορηγήσεων στις Κοινωνικές Ασφαλίσεις για υφιστάμενους και μελλοντικούς συνταξιούχους.
Για να εξασφαλιστούν οι παραπάνω αλλαγές θα πρέπει μέχρι τις 31 Μαρτίου του 2013 να παρθούν, μεταξύ άλλων, στο ΤΚΑ τα εξής:
i. Αναλογιστική μείωση των συντάξεων για αφυπηρετήσεις πριν το 65 έτος ηλικίας (0.5% το μήνα)
ii. Αύξηση του κατώτατου ορίου αφυπηρέτησης κατά 6 μήνες κάθε χρόνο μέχρι να φτάσει το 65ο έτος
iii. Παγοποίηση των συντάξεων του ΤΚΑ
iv. Κατάργηση της αύξησης της σύνταξης για εξαρτώμενα άτομα
i. Αναλογιστική μείωση των συντάξεων για αφυπηρετήσεις πριν το 65 έτος ηλικίας (0.5% το μήνα)
ii. Αύξηση του κατώτατου ορίου αφυπηρέτησης κατά 6 μήνες κάθε χρόνο μέχρι να φτάσει το 65ο έτος
iii. Παγοποίηση των συντάξεων του ΤΚΑ
iv. Κατάργηση της αύξησης της σύνταξης για εξαρτώμενα άτομα
Όσο αφορά το κρατικό σύστημα κοινωνικών ασφαλίσεων πρέπει να:
i. Να αυξηθεί το όριο αφυπηρέτησης κατά δύο χρόνια για συγκεκριμένες κατηγορίες υπαλλήλων.
ii. Αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης κατά 6 μήνες μέχρι να φτάσει το απαιτούμενο έτος αφυπηρέτησης.
iii. Αναλογιστική μείωση των συντάξεων για αφυπηρετήσεις πριν το 65 έτος ηλικίας (0.5% το μήνα)
i. Να αυξηθεί το όριο αφυπηρέτησης κατά δύο χρόνια για συγκεκριμένες κατηγορίες υπαλλήλων.
ii. Αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης κατά 6 μήνες μέχρι να φτάσει το απαιτούμενο έτος αφυπηρέτησης.
iii. Αναλογιστική μείωση των συντάξεων για αφυπηρετήσεις πριν το 65 έτος ηλικίας (0.5% το μήνα)
5. ΓεΣΥ
Για να ενδυναμωθεί η χρηματοδότηση και η αποδοτικότητα του κρατικού συστήματος υγείας θα πρέπει να
1. αποτιμηθούν και να δημοσιευτούν τα ρίσκα και τα οφέλη της εφαρμογής του ΓεΣΥ, στη βάση αναλογιστικής μελέτης, λαμβάνοντας υπόψη προτάσεις για σταδιακή εφαρμογή του συστήματος ξεκινώντας από το πρώτο τρίμηνο του 2013
2. κατοχυρωθεί η προσφορά για το σύστημα λογισμικού του ΓεΣΥ με βάση τα αποτελέσματα της αναλογιστικής μελέτης
3. γίνουν αυξήσεις αμοιβών για ιατρικές υπηρεσίες σε μη δικαιούχους κατά 30%
4. θα υιοθετηθεί ένα σχέδιο αναδιοργάνωσης των δημόσιων νοσοκομείων
5. το ωράριο των νοσοκομειακών υπαλλήλων θα διαμορφωθεί ως 8:00/9:00 μέχρι 15:30-16:30 και οι ώρες εργασίες θα είναι 37.5 τη βδομάδα και 7.5 τη μέρα.
1. αποτιμηθούν και να δημοσιευτούν τα ρίσκα και τα οφέλη της εφαρμογής του ΓεΣΥ, στη βάση αναλογιστικής μελέτης, λαμβάνοντας υπόψη προτάσεις για σταδιακή εφαρμογή του συστήματος ξεκινώντας από το πρώτο τρίμηνο του 2013
2. κατοχυρωθεί η προσφορά για το σύστημα λογισμικού του ΓεΣΥ με βάση τα αποτελέσματα της αναλογιστικής μελέτης
3. γίνουν αυξήσεις αμοιβών για ιατρικές υπηρεσίες σε μη δικαιούχους κατά 30%
4. θα υιοθετηθεί ένα σχέδιο αναδιοργάνωσης των δημόσιων νοσοκομείων
5. το ωράριο των νοσοκομειακών υπαλλήλων θα διαμορφωθεί ως 8:00/9:00 μέχρι 15:30-16:30 και οι ώρες εργασίες θα είναι 37.5 τη βδομάδα και 7.5 τη μέρα.
6. Αναδιάρθρωση τραπεζικού συστήματος
Μετά από παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών η Κεντρική Τράπεζα σε συνεργασία με την πολιτεία που θα καταρτίσει τα απαραίτητα νομοσχέδια θα προχωρήσει στην αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα της Κύπρου. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να επαναβεβαιωθούν οι κεφαλαιακές ανάγκες και τα αποθέματα των τραπεζών καθώς η πώληση στοιχείων ενεργητικού των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Στρατηγική για τα συνεργατικά
Πρώτο βήμα που αφορά στα συνεργατικά είναι ο καταρτισμός συγκεκριμένου πλάνου εποπτείας από την Κεντρική Τράπεζα, με την συνδρομή των μελών της τρόικας και του Διοικητή της ΚΤ.
Πρώτο βήμα που αφορά στα συνεργατικά είναι ο καταρτισμός συγκεκριμένου πλάνου εποπτείας από την Κεντρική Τράπεζα, με την συνδρομή των μελών της τρόικας και του Διοικητή της ΚΤ.
Η στρατηγική της Κεντρικής για τα συνεργατικά θα πρέπει να κατατεθεί στην Κομισιόν, με ενημέρωση της ΕΚΤ και του ΔΝΤ έως το τέλος του ερχόμενου Απριλίου. Σε αυτό θα πρέπει να ξεχωρίζουν τα βιώσιμα από τα μη βιώσιμα συνεργατικά ιδρύματα. Ολοκλήρωση της στρατηγικής για τα συνεργατικά θα πρέπει να είναι γεγονός ως το τέλος του 2014. Αφού η δομή των συνεργατικών αλλάξει δεν θα μπορούν να γίνουν αλλαγές χωρίς την έγκριση της τρόικας.
Asset Management Company
Θα πρέπει έως τον ερχόμενο Ιανουάριο να αποφασιστεί πως θα γίνει η διαχείριση των κακών εξασφαλίσεων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων μέσω ενός οργανισμού διαχείρισης αυτών των κεφαλαίων (Asset Management Company, ACM) ή άλλων εργαλείων πάντα με τις συμβουλές της τρόικας.
Η ACM ή άλλο εργαλείο θα μπορεί να εξασφαλίζει δάνεια και άλλες απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένων ξένων εργασιών των κυπριακών τραπεζών. Οι μεταφορές των «κακών» κεφαλαίων θα γίνει με τις μελλοντικές πραγματικές αξίες τους πάνω στη βάση μελέτης για αυτές τις αξίες. Η μεταφορά θα γίνει βάσει προδιαγραφών της Κομισιόν ενώ ΕΚΤ και ΔΝΤ θα συμβουλεύουν επ’ αυτού.
7.Τουρισμός
Για ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού τομέα θα πρέπει να:
1. εκτελεστεί μια μελέτη για τη βελτίωση του τουριστικού μοντέλου, με στόχο την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Έτσι θα αυξηθούν οι κρατήσεις σε ξενοδοχεία και αφίξεις τουριστών κατά τη χειμερινή περίοδο. Η τουριστική στρατηγική θα αξιολογείται και θα μεταβάλλεται ανάλογα με τα αποτελέσματα της μελέτης.
2. διευκολυνθεί η ανάπτυξη του ξενοδοχειακού τομέα με προώθηση επενδύσεων και υπερπήδηση νομικών εμποδίων
3. παρθούν τα κατάλληλα μέτρα για την προαγωγή την ελκυστικότητας της χώρας με την βαθμιαία εφαρμογή του καθεστώτος των «ανοικτών ουρανών»
1. εκτελεστεί μια μελέτη για τη βελτίωση του τουριστικού μοντέλου, με στόχο την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου. Έτσι θα αυξηθούν οι κρατήσεις σε ξενοδοχεία και αφίξεις τουριστών κατά τη χειμερινή περίοδο. Η τουριστική στρατηγική θα αξιολογείται και θα μεταβάλλεται ανάλογα με τα αποτελέσματα της μελέτης.
2. διευκολυνθεί η ανάπτυξη του ξενοδοχειακού τομέα με προώθηση επενδύσεων και υπερπήδηση νομικών εμποδίων
3. παρθούν τα κατάλληλα μέτρα για την προαγωγή την ελκυστικότητας της χώρας με την βαθμιαία εφαρμογή του καθεστώτος των «ανοικτών ουρανών»
8. Για φυσικό αέριο
Για τον τομέα της ενέργειας και το καυτό θέμα του φυσικού αερίου, η τρόικα ζητά άμεση εφαρμογή του Τρίτου Ενεργειακού Πακέτου.
Ζητά επίσης, ενδεικτική ημερομηνία παράδοσης της πρώτης εμπορικής ποσότητας φυσικού αερίου με βάση μακροπρόθεσμο συμβόλαιο, κάτι που θα σημάνει τη λήξη της περιόδου της απομονωμένης αγοράς και θα σημάνει την έναρξη της αναδυόμενης.
Η τρόικα, ζητά επίσης μελέτη των οικονομικών πτυχών της μετάβασης προς την εξόρυξη και εκμετάλλευση του φυσικού αερίου. Η μελέτη θα πρέπει να περιλαμβάνει πρόβλεψη για την ανάπτυξη των υποδομών, σχετικά κόστη και χρηματοδοτικές πηγές οι οποίες μπορεί να αποφέρουν έσοδα από την πώληση δικαιωμάτων.
Η τρόικα προτείνει επίσης λήψη νομικών μέτρων που θα επιτρέπουν την εγκαθίδρυση ταμείου που θα αναλάβει τη διαχείριση των πόρων από το φυσικό αέριο.
Στο σημείο αυτό αναφέρεται πως οι κανόνες που πρέπει να διέπουν τη λειτουργία του Ταμείου πρέπει να δίνουν έμφαση στην ανάπτυξη της βιομηχανίας υδρογονανθράκων περιλαμβανομένων των υποδομών, στην ανάγκη το δημόσιο χρέος της Κύπρου να εισέλθει σε μία πτωτική πορεία και την ανάγκη επενδύσεων για μελλοντικές γενιές.
Όσον αφορά τις περικοπές και τους νέους φόρους δεν διαφέρουν από αυτά που παρουσίασε στη Βουλή την Πέμπτη ο υπουργός Οικονομικών Βάσος Σιαρλή και τα οποία μπορείτε να δείτε εδώ.
Ζητά επίσης, ενδεικτική ημερομηνία παράδοσης της πρώτης εμπορικής ποσότητας φυσικού αερίου με βάση μακροπρόθεσμο συμβόλαιο, κάτι που θα σημάνει τη λήξη της περιόδου της απομονωμένης αγοράς και θα σημάνει την έναρξη της αναδυόμενης.
Η τρόικα, ζητά επίσης μελέτη των οικονομικών πτυχών της μετάβασης προς την εξόρυξη και εκμετάλλευση του φυσικού αερίου. Η μελέτη θα πρέπει να περιλαμβάνει πρόβλεψη για την ανάπτυξη των υποδομών, σχετικά κόστη και χρηματοδοτικές πηγές οι οποίες μπορεί να αποφέρουν έσοδα από την πώληση δικαιωμάτων.
Η τρόικα προτείνει επίσης λήψη νομικών μέτρων που θα επιτρέπουν την εγκαθίδρυση ταμείου που θα αναλάβει τη διαχείριση των πόρων από το φυσικό αέριο.
Στο σημείο αυτό αναφέρεται πως οι κανόνες που πρέπει να διέπουν τη λειτουργία του Ταμείου πρέπει να δίνουν έμφαση στην ανάπτυξη της βιομηχανίας υδρογονανθράκων περιλαμβανομένων των υποδομών, στην ανάγκη το δημόσιο χρέος της Κύπρου να εισέλθει σε μία πτωτική πορεία και την ανάγκη επενδύσεων για μελλοντικές γενιές.
Όσον αφορά τις περικοπές και τους νέους φόρους δεν διαφέρουν από αυτά που παρουσίασε στη Βουλή την Πέμπτη ο υπουργός Οικονομικών Βάσος Σιαρλή και τα οποία μπορείτε να δείτε εδώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου