Η "Αλήθεια" για την παράταση του μνημονίου

Απαλλαγή από το μνημόνιο ή παράταση;

  ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΥΡΙΣΙΗΣ

     

Καθώς το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής φτάνει στο τέλος του τα ανοιχτά μέτωπα που υπάρχουν μεταξύ των διεθνών δανειστών και της κυβέρνησης δεν αφήνουν πολλά περιθώρια εφησυχασμού στην τελευταία. Από τον Απρίλη του 2013 όταν ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) ενέκρινε το μνημόνιο συναντίληψης πολλά έχουν πραγματοποιηθεί τα οποία αναμφίβολα αποτελούν θετικές εξελίξεις στην πορεία ανάκαμψης της κυπριακής οικονομίας. Ιδιαίτερα εντός του 2015 οι θετικές εξελίξεις που έχουν σημειωθεί με τις συνεχόμενες αναβαθμίσεις των οίκων αξιολόγησης και την έξοδο στις αγορές, σε συνδυασμό με μια σειρά νομοθετικών ρυθμίσεων για αντιμετώπιση του προβλήματος των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων, όπως είναι η ψήφιση του πλαισίου αφερεγγυότητας και η πώληση δανείων έχουν δώσει μια άλλη θετική διάσταση στην κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα και στην προοπτική μιας καθαρής εξόδου από το μνημόνιο.

ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ.

Παρόλα αυτά μια σειρά προκλήσεων βρίσκεται ενώπιον της κυβέρνησης, η οποία πλέον εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από τη θέληση της Βουλής, αλλά και των κομμάτων της αντιπολίτευσης για ψήφιση των προαπαιτούμενων για την καταβολή της τελευταίας δόσης. Τα τέσσερα προαπαιτούμενα που έχει θέσει η τρόικα ενώπιον της κυβέρνησης αφορούν την ψήφιση του νομοσχεδίου της CΥΤΑ για τα εργασιακά, το νομοσχέδιο για την πώληση δανείων, ο διαχωρισμός της ΑΗΚ και η έγκριση εκ μέρους της Βουλής για την ίδρυση ιδιωτικής εταιρείας της CΥΤΑ. Όπως είναι καλά γνωστό τα δύο πρώτα προαπαιτούμενα έχουν εγκριθεί, όμως τα δύο τελευταία θα είναι ίσως και τα σημεία τα οποία θα κρίνουν μια καθαρή έξοδο από το μνημόνιο ή θα σημάνουν την απαρχή νέων περιπετειών για την κυπριακή οικονομία. Τυχόν έγκριση από τη Βουλή των νομοσχεδίων που διέπουν το διαχωρισμό της ΑΗΚ και η δημιουργία της CYTA Ltd ανοίγει ουσιαστικά το δρόμο της επιτυχούς κατάληξης του κυπριακού προγράμματος προσαρμογής με σημαντικές προεκτάσεις για την κυπριακή οικονομία.

Η έγκριση από τη Βουλή των πιο πάνω προαπαιτούμενων δεν συνεπάγεται απλά έξοδος από το μνημόνιο, αλλά ανοίγει ταυτόχρονα το δρόμο ενός κύκλου πιθανών περαιτέρω θετικών αξιολογήσεων από τους οίκους αξιολόγησης που ενδέχεται να οδηγήσουν στην αναβάθμιση της κυπριακής οικονομίας στην επενδυτική κατηγορία. Το πιο πάνω γεγονός θα προσδώσει νέα ώθηση στην οικονομία του τόπου, ενώ θα οδηγήσει σε περαιτέρω αποκλιμάκωση του κόστους δανεισμού το οποίο σήμερα παραμένει υψηλό παρόλα τα θετικά βήματα που έχουν σημειωθεί.

Η ΑΛΛΗ ΟΨΗ.

Όμως, από τις μέχρι τώρα εξελίξεις και αντιδράσεις από τις συντεχνίες, αλλά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης σε σχέση με τα δύο τελευταία προαπαιτούμενα είναι ξεκάθαρο ότι ο δρόμος της κυβέρνησης για μια επιτυχή κατάληξη και καθαρή έξοδο από το μνημόνιο δεν θα είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Δυστυχώς όσο πλησιάζουμε στην προεκλογική περίοδο των βουλευτικών εκλογών τόσο πιο δύσκολα θα γίνονται τα πράγματα για την κυβέρνηση, αφού οι προεκλογικές φιλοδοξίες και τα συνθήματα λαϊκισμού αναμένεται να εντατικοποιηθούν. Επομένως, η Βουλή αναμένεται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο για την ψήφιση των προαπαιτούμενων.

Ιδιαίτερα το ΔΗΚΟ το οποίο στήριξε στις κρίσιμες αποφάσεις σε όλη αυτή την πορεία την κυβέρνηση θα έχει για μια ακόμη φορά ρόλο ρυθμιστή. Πάντως, το τελευταίο διάστημα το κόμμα φαίνεται να αλλάζει μοτίβο. Από την αρχή σύναψης του μνημονίου το κόμμα τόνιζε ότι η καλύτερη μέθοδος για μια όσο το δυνατόν πιο γρήγορη απαλλαγή από το μνημόνιο και την τρόικα είναι η πιστή εφαρμογή του. Ενώ λοιπόν το κόμμα ψήφισε το νομοσχέδιο που αφορά τις αποκρατικοποιήσεις σήμερα φαίνεται να τα αλλάζει και να ξεκινά έναν αγώνα εναντίον των αποκρατικοποιήσεων.

Στην περίπτωση που τα προαπαιτούμενα νομοσχέδια, όπως είναι ο διαχωρισμός της ΑΗΚ και η ίδρυση ιδιωτικής CΥΤΑ πάνε στη Βουλή και προστεθούν σε αυτά οι αλλαγές που επιθυμούν τα κόμματα και ιδιαίτερα το ΔΗΚΟ, οι οποίες θα αλλάζουν τη φιλοσοφία και τον σκοπό των νομοσχεδίων τότε υπάρχει ανοικτός ο κίνδυνος ρήξης με τους διεθνείς δανειστές και μη καταβολής της ένατης και τελευταίας δόσης του προγράμματος. Αυτό θα αποτελέσει αναμφίβολα μια αρνητική εξέλιξη στην αξιοπιστία κυρίως της κυπριακής οικονομίας και θα υπονομεύσει άμεσα το πρόγραμμα. Στην περίπτωση που οι διεθνείς δανειστές δεν δώσουν το «πράσινο φως» για εκταμίευση της επόμενης δόσης τότε το πρόγραμμα θα λήξει άδοξα, αλλά μπορούμε να πούμε αναίμακτα αφού τα αποθεματικά του κράτους υπολογίζονται σήμερα γύρω στα δύο δισεκατομμύρια ευρώ τα οποία όμως μπορούν να χρησιμοποιηθούν όπως γίνεται αντιληπτό για ένα συγκεκριμένο χρονικό περιθώριο.

Η άντληση χρηματοδότησης από τον ESM θα λήξει στις 31 Μαρτίου 2016 και απομένει η λύση του ΔΝΤ το οποίο όμως επίσης θέτει σκληρούς όρους, ενώ το επιτόκιο δανεισμού του ΔΝΤ είναι υψηλότερο σε σχέση με του ESM το οποίο χρεώνει χαμηλότερο του 1%. Όπως τονίσαμε και πιο πάνω το μεγαλύτερο πλήγμα μιας τέτοιας εξέλιξης θα ήταν στην αξιοπιστία της χώρας, αφού θα συνεχίσει να δανείζεται με υψηλότερα επιτόκια δανεισμού συγκριτικά με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, ενώ δεν θα μπορεί πλέον η ΕΚΤ να αγοράζει κυπριακά ομόλογα μέσω του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΛΥΣΗ.

Η κυβέρνηση υιοθετώντας το οικονομικό πρόγραμμα προσαρμογής τόνισε ότι στόχος είναι μια καθαρή έξοδος από το μνημόνιο στο τέλος Μαρτίου του 2016. Παρόλα αυτά με την πάροδο του χρόνου και τις αντιδράσεις που υπάρχουν τόσο από τις συντεχνίες όσο και από τα κόμματα είναι πολύ πιθανόν αυτή η καθαρή έξοδος να μην επιτευχθεί και η τελευταία εκταμίευση να μείνει στον αέρα. Ίσως ένα εναλλακτικό σενάριο θα ήταν η συνέχιση μιας βραχυπρόθεσμης μνημονιακής σύμβασης για ένα περαιτέρω διάστημα. Το πιο πάνω θα είχε διττό στόχο. Πρώτον, να μπορέσουμε να συνεχίσουμε απρόσκοπτα τις χρηματοδοτικές μας ανάγκες με απώτερο στόχο την τελική μας αναβάθμιση σε επενδυτική κατηγορία, αυτό θα μας δώσει τη δυνατότητα να δανειζόμαστε με καλύτερους όρους. Δεύτερον, μέσω μιας πιθανής βραχυπρόθεσμης επέκτασης του μνημονίου θα υπάρξει και το αναγκαίο πλαίσιο και η πίεση για τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, αφού όπως είναι αντιληπτό αν αφεθούμε ξανά μόνοι θα υπάρξει κίνδυνος για επιστροφή στις παλιές πρακτικές. Έτσι, παρόλη την αισιοδοξία και το συναίσθημα χαράς που επιδεικνύεται από τα κόμματα για την απαλλαγή μας από το μνημόνιο με το νέο χρόνο, ίσως θα πρέπει να ξανασκεφτούμε ορθολογιστικά και νηφάλια αν η έξοδος από το μνημόνιο σηματοδοτεί το τέλος μιας εποχής ή την απαρχή μιας πιο δύσκολης και απαιτητικής προσπάθειας για διατήρηση και βελτίωση των μέχρι σήμερα επιτευγμάτων της κυπριακής οικονομίας.

- See more at: http://alfanews.com.cy/index.php/oikonomia/item/21842-2015-12-26-16-00-33#sthash.hBgkG622.dpuf