Ανακοίνωση του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΠΕΟ αναφορικά με το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα

Το Εκτελεστικό Συμβούλιο της ΠΕΟ σε σημερινή του συνεδρία αφού συζήτησε την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα σημειώνει τα ακόλουθα:

1.Το νομοσχέδιο για το ΕΕΕ στην πραγματικότητα αφορά τροποποίηση του υφιστάμενου Νόμου για το Δημόσιο Βοήθημα. Πρόκειται για μετονομασία του Δημόσιου Βοηθήματος σε Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα. Παρά το γεγονός ότι υπάρχει μια βελτίωση σε κριτήρια του Νόμου για το Δημόσιο Βοήθημα που δίνει τη δυνατότητα σε κάποιες κατηγορίες να υποβάλουν αίτηση, εντούτοις το νομοσχέδιο δεν ανταποκρίνεται ούτε στην εξαγγελία της κυβέρνησης για επαναστατικές αλλαγές στην κοινωνική πολιτική, και στις προσδοκίες που είχαν λόγω αυτών των εξαγγελιών δημιουργηθεί, ούτε και πολύ περισσότερο ανταποκρίνεται στις ανάγκες που η οξεία οικονομική και κοινωνική κρίση έχουν δημιουργήσει.

2.Το νομοσχέδιο πολύ λίγο απαντά στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μακροχρόνια άνεργοι. Η προσπάθεια αντιμετώπισης των προβλημάτων των μακροχρόνια ανέργων, ατόμων που είχαν πλήρη αξιοπρεπή απασχόληση, έντονη και ενεργή συμμετοχή στην οικονομία και ευρύτερα στη κοινωνία, με το Νόμο για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, είναι ανεπαρκής, αφού τίθενται κριτήρια όπως για παράδειγμα το κριτήριο της κατοχής περιουσίας αξίας μέχρι 100000 ευρώ από οποιοδήποτε μέλος της οικογένειας, που θα αποκλείσουν μια μεγάλη μερίδα μακροχρόνια άνεργων. Θεωρούμε ότι, ειδικά για αυτή την ομάδα, λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαιτερότητα τους, το κριτήριο της περιουσίας, δεν θα πρέπει να ισχύει τουλάχιστο μέχρι να εξομαλυνθεί η κατάσταση στην οικονομία και την απασχόληση.

Επιπρόσθετα είναι απόλυτα αναγκαίες, πιο εξειδικευμένες και στοχευμένες πολιτικές για τους μακροχρόνια άνεργους και γι’ αυτό απαιτούμε συνέχιση του διαλόγου για μέτρα ολοκληρωμένης κοινωνικής και οικονομικής στήριξης τους.

3.Το ποσό των 480 ευρώ που έχει καθοριστεί ως το ύψος του Ε.Ε.Ε. για ένα ενήλικο άτομο, αποτελεί επίδομα επιβίωσης και όχι το όριο για αξιοπρεπή διαβίωση. Αντιπροσωπεύει την λογική αναπροσαρμογή του υφιστάμενου ποσού των 452 ευρώ που είναι το ποσό των βασικών αναγκών που παραχωρείται σήμερα, με βάση τον Νόμο για το Δημόσιο Βοήθημα και το οποίο δεν έχει αναπροσαρμοστεί τα τελευταία τρία χρόνια.

Η συσχέτιση του ποσού αυτού με την έννοια του ελάχιστου εισοδήματος, εγκυμονεί κινδύνους, κάποιοι να προσπαθήσουν να ισοπεδώσουν τους μισθούς με το Ε.Ε.Ε. Με στόχο να αποτραπούν τέτοια φαινόμενα το Υπουργείο επιβάλλεται να εντατικοποιήσει τους ελέγχους για την πλήρη εφαρμογή του διατάγματος για τον κατώτατο μισθό. Ταυτόχρονα το Υπουργείο οφείλει να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα, περιλαμβανομένης και της εισαγωγής νομοθετικών ρυθμίσεων, για να ενισχυθεί η ισχύς των συλλογικών συμβάσεων και η ίση μεταχείριση. Πιο δραστικά μέτρα χρειάζεται να ληφθούν και προς την κατεύθυνση της καταπολέμησης της αδήλωτης εργασίας.

4.Το Ε.Σ εκφράζει τη διαφωνία του με τον τρόπο που αντιμετωπίζονται τα ζητήματα που αφορούν τα άτομα με αναπηρία. Η επιμονή σε εφαρμογή πολιτικής στήριξης των ανάπηρων μέσα από το Ε.Ε.Ε. , δεν είναι η απάντηση στις ιδιαίτερες συνθήκες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία. Το κόστος που προκαλεί η αναπηρία είναι κοινωνικό κόστος και αυτό το κόστος πρέπει να αναλαμβάνεται από την πολιτεία, με εξειδικευμένες παροχές και πολιτικές, οι οποίες να είναι πρόσθετες και ξεχωριστές από τις γενικές πολιτικές για την φτώχεια. Προβληματική είναι και η πρόνοια για αξιολόγηση των αναπήρων με βάση το Σύστημα Αξιολόγησης της Αναπηρίας, αφού το σύστημα μόλις τώρα μπήκε σε εφαρμογή και υπάρχουν σοβαρές επιφυλάξεις από τους άμεσα ενδιαφερόμενους.

Για τα θέματα των ανάπηρων χρειάζεται να συνεχιστεί ο διάλογος με τους άμεσα εμπλεκόμενους και εν τω μεταξύ να ισχύουν οι ρυθμίσεις για τα ανάπηρα άτομα, με βάση τον Νόμο για το Δημόσιο Βοήθημα.

5.Σε ότι αφορά τους χαμηλοσυνταξιούχους, το Εκτελεστικό Συμβούλιο σημειώνει ότι το υφιστάμενο Σχέδιο Στήριξης των συνταξιούχων με χαμηλά εισοδήματα γενικά λειτούργησε σωστά. Το σχέδιο πρέπει να συνεχίσει να λειτουργεί, ανεξάρτητα από το Νόμο για Ε.Ε.Ε. Εκείνο που χρειάζεται είναι να αναθεωρηθούν οι μονομερείς αποφάσεις που οδήγησαν σε αλλαγές στα κριτήρια εφαρμογής του σχεδίου και σε μείωση των ποσών που ελάμβαναν οι συνταξιούχοι.

Εκείνοι οι ελάχιστοι συνταξιούχοι, που θα πληρούν τα κριτήρια για ΕΕΕ, να υποβάλλουν αίτηση όπως συμβαίνει και σήμερα με το Νόμο για το Δημόσιο Βοήθημα.

Η ένταξη όμως του υφιστάμενου σχεδίου στήριξης των συνταξιούχων στο ΕΕΕ, εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για το μέλλον, να ισοπεδωθεί η πολιτική για στήριξη των συνταξιούχων με το ΕΕΕ, το οποίο όπως έχουμε σημειώσει είναι επίδομα επιβίωσης και όχι αξιοπρεπούς διαβίωσης.

6.Είναι σημαντικό να υπάρχει σαφήνεια, καθαρότητα και διαφάνεια στις πρόνοιες της νομοθεσίας. Οι διαδικασίες, οι πρόνοιες του Νόμου και τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτόν, πρέπει να είναι από την αρχή σαφή και ξεκάθαρα. Η ρύθμιση μιας σειράς σημαντικών θεμάτων με διατάγματα όπως συμβαίνει με το νομοσχέδιο πρέπει να αποφευχθεί.

Το γεγονός ότι μια σειρά από ρυθμίσεις αφήνονται στη διακριτική ευχέρεια επίσης είναι μειονέκτημα. Όπως ήταν μειονέκτημα στο Νόμο για το Δημόσιο Βοήθημα να αφήνονται σειρά θεμάτων στη διακριτική ευχέρεια του Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας , είναι εξίσου μειονέκτημα να δίνεται η διακριτική ευχέρεια στον εκάστοτε πολιτικό προϊστάμενο. Για θέματα που ίσως κριθεί ότι πρέπει για σκοπούς ευελιξίας να υπάρχει διακριτική ευχέρεια να εξευρεθούν συλλογικοί μηχανισμοί διαχείρισης και διευθέτησης τους.

7.Επιπρόσθετα από τα πιο πάνω το ΕΣ της ΠΕΟ επισημαίνει μια σειρά από αδυναμίες στο νομοσχέδιο σε σύγκριση με υφιστάμενες πρόνοιες του Νόμου για το Δημόσιο Βοήθημα. Τέτοιες αδυναμίες είναι:

• Το γεγονός ότι άτομα από 18 έως 28 ετών δεν μπορούν να υποβάλουν αίτηση αυτόνομα, παρά μόνο ως μέλη της οικογενειακής μονάδας, εκτός αν είναι παντρεμένα, μονογονιοί ή ορφανά.
• Το κριτήριο της πενταετούς μόνιμης διαμονής για να έχει κάποιος δικαίωμα αίτησης, δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα σε εκείνες τις ομάδες των επαναπατρισθέντων που δεν έχουν κανένα εισόδημα ή καμιά σύνταξη.

8.Το Εκτελεστικό Συμβούλιο έχοντας υπόψη τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η κυβέρνηση μέσα από το επικαιροποιημένο μνημόνιο σε ότι αφορά την κοινωνική πολιτική και ειδικότερα την αναφορά ότι <<ως μέρος της διαδικασίας του προϋπολογισμού του 2015, να επικαιροποιηθεί το κόστος του ΕΕΕ και να προσδιοριστούν κοινωνικές παροχές έξω από το ΕΕΕ για επιπρόσθετο εξορθολογισμό , με στόχο η μεταρρύθμιση να έχει δημοσιονομική ουδετερότητα>> ανησυχεί έντονα ότι η εισαγωγή του ΕΕΕ δεν θα οδηγήσει σε διεύρυνση της κοινωνικής πολιτικής, αλλά σε ανακατανομή των πόρων από τους φτωχούς στους φτωχότερους και σε συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους.

20 Ιουνίου 2014.